Khi chiếu ánh sáng trắng vào 1 viên đá quý màu, viên đá quý sẽ hấp thụ ánh sáng và chuyển đổi thành nhiệt, các bước sóng được hấp thụ tạo ra các vạch hấp thụ tối hoặc đen tại các vị trí nhất định mà ta có thể nhìn thấy được thông qua máy đo quang phổ. Mô hình này được gọi là phổ hấp thụ của đá quý.
Mỗi loại đá quý được xác định bằng một phổ hấp thụ đặc trưng, nó giống như là dấu vân tay của mỗi người vậy.
Một số màu nhất định sẽ được hấp thụ nhiều hơn những màu khác.
Xác định bước sóng nào của quang phổ ánh sáng mà một loại đá quý cụ thể hấp thụ không chỉ hữu ích cho việc nhận dạng viên đá mà nó còn có thể được sử dụng để xác định xem đá quý là tự nhiên hay tổng hợp hay nó đã được xử lý màu, nhuộm.
Ví dụ bạn có trong tay một viên đá trong suốt màu xanh dương đậm. Sử dụng công cụ kính hiển vi và chiếu ánh sáng sợi quang vào viên đá, bạn nhìn thấy một tinh thể trong suốt hình thành nhỏ trong đá quý và kiểm tra với máy quang phổ bạn quan sát các vạch hấp thụ ở vùng màu xanh lam ở 450, 460 và 470 nanomet (nm), một phổ ánh sáng nhìn thấy do nguyên tố FE tạo ra.
Kết luận: loại đá quý này là sapphire tự nhiên và điều kiện của tinh thể đi kèm có nghĩa là viên sapphire này là hoàn toàn thiên nhiên chưa qua quá trình xử lý nhiệt.
Quang phổ hấp thụ đá quý trông như thế nào?
Ánh sáng trắng là sự kết hợp của tất cả các màu của quang phổ nhìn thấy: đỏ, cam, vàng, lục, lam, chàm và tím. Phổ của nó khi phân tán qua lăng kính có màu sắc giống như cầu vồng.
Khi ánh sáng trắng truyền qua một hòn đá, một hoặc nhiều bước sóng tạo ra màu được đá quý hấp thụ. Các màu không được hấp thụ là các màu nhìn thấy khi chúng ta nhìn vào đá. Máy đo quang phổ phân tán ánh sáng trắng và cũng chỉ ra các bước sóng của màu sắc, thường được đo bằng nanomet (nm) hoặc một phần tỷ mét.
Không phải tất cả các loại đá quý đều có thể được xác định bằng quang phổ hấp thụ của chúng. Cần phải kiểm tra thêm bằng các phương pháp như tỷ trọng, chiết suất đá quý. Tuy nhiên, quan sát phổ hấp thụ của đá quý là 1 phần không thể thiếu của quy trình giam dinh da quy.
Những thử nghiệm chính xác với máy đo quang phổ:
* Phát hiện nhuộm màu trong jadeite hoặc chalcedony
* Tách spinel màu xanh tổng hợp từ aquamarine, zircon, và sapphire
* Xác định Demantoid, almandite, spinel nhân tạo – tự nhiên, zircon, peridot và chrysoberyl (trừ alexandrite)