Kiến thức chung » Thuật ngữ
Hiện nay, ở bất kỳ nơi đâu như trong các cuộc nói chuyện, trên mạng xã hội hay báo chí, bạn thường bắt gặp một thuật ngữ, cụm từ là Gen Z. Vậy chính xác Gen Z và thế hệ Z là gì, điều gì khiến Gen Z trở nên khác biệt so với các thế hệ khác.
Gen Z hay Thế hệ Z là thế hệ lớn nhất từ trước đến nay, chiếm khoảng 30% dân số thế giới. Trên toàn cầu hiện có gần 2 tỷ người thuộc Gen Z. Gen Z xuất hiện rất phổ biến trong cả thế giới ngoại tuyến và trực tuyến, nhưng không phải ai cũng hiểu rõ về thuật ngữ này. Trong bài viết sau đây, Taimienphi.vn sẽ chia sẻ cho bạn một số thông tin cần biết về thuật ngữ Gen Z, cũng như các thế hệ trước và sau thế hệ Z.
Bạn biết gì về GEN Z?
I – Gen Z là gì? Thế hệ Z là gì?
Gen Z (Thế hệ Z) còn được biết đến với nhiều tên gọi khác như Zoomer, Post Millennials, Gen Tech, iGen, iGeneration, Gen Wii, Homeland Generation, Plurals…, chỉ nhóm người được sinh ra từ giữa đến cuối thập niên 1990 đến những năm đầu thập niên 2010. Trong đó:
– Theo trung tâm nghiên cứu Pew, Gen Z là nhóm người được sinh ra từ năm 1997 trở đi.
– Theo Statistics Canada, Gen Z là nhóm người được sinh ra từ năm 1993 trở đi.
– Theo quỹ Resolution Foundation, Gen Z là nhóm người được sinh ra từ năm 2000 trở đi.
Đối với câu hỏi “Gen Z từ độ tuổi nào, Gen Z sinh năm bao nhiêu”, hiện tại không có một câu trả lời cụ thể. Có nhiều nghiên cứu và phương tiện thông tin đại chúng khác cho rằng Gen Z là những người chào đời từ năm 1997 – 2015, 1997 – 2012 hay 1995 – 2012. Nhìn chung, dù là khoảng thời gian nào, thì chúng ta đều có thể nói rằng thế hệ Z còn trẻ và chưa bao giờ biết đến một cuộc sống không có đồ công nghệ bởi họ sinh ra và lớn lên trọn vẹn trong thời đại công nghệ số. Đó có thể là lý do vì sao Gen Z còn được gọi với nhiều cái tên gắn liền với công nghệ như Gen Tech hay iGen.
Phần lớn các thành viên của thế hệ Gen Z là con của Gen Z, trong đó cũng có một số là con của thế hệ Millenials đầu tiên. Taimienphi.vn sẽ cùng các bạn tìm hiểu qua về 2 thế hệ này trong phần tiếp theo của bài viết.
II – Tại sao gọi là Gen Z?
Việc đặt tên các thế hệ theo chữ cái bắt đầu với Gen X, những người được sinh ra từ năm 1965 – 1980. Thế hệ trước đó có tên là Baby Boomers, những người được sinh ra từ năm 1946 – 1964. Sau Chiến tranh thế giới Thứ hai, ước tính có hơn 80 triệu người Mỹ chào đời. Những người sinh ra trong giai đoạn này được gọi là thế hệ “bùng nổ dân số sau chiến tranh” hay Baby Boomers.
Nhưng thế hệ sau Baby Boomers không có đặc điểm xác định rõ ràng. Chính vì thế, các thế hệ sau được gọi theo bảng chữ cái. Theo thứ tự bảng chữ cái, thế hệ sau Gen X chắc chắn là Gen Y, và sau Gen Y sẽ là Gen Z. Thuật ngữ “Millennial” (chỉ Gen Y) được Neil Howe và William Strauss đặt ra vào năm 1989 khi thiên niên kỷ mới bắt đầu, có đặc điểm cụ thể trong văn hóa.
III – Đặc điểm của Gen Z
Một số nhà nghiên cứu công bố rằng các thành viên của Thế hệ Z có tất cả các đặc điểm giống như thế hệ Millennial (Gen Y), chỉ có điều là các đặc điểm đó là mạnh mẽ hơn. Tất nhiên, khẳng định này không hoàn toàn đúng. Mỗi thế hệ đều có những khuynh hướng và quan điểm riêng. Dưới đây là một số đặc điểm điển hình của Gen Z:
1. Tiếp xúc và sử dụng đồ công nghệ từ nhỏ
Trong khi Millennial được coi là “những người tiên phong về kỹ thuật số”, những người chứng kiến sự bùng nổ của công nghệ và truyền thông xã hội, thì Gen Z được sinh ra trong một thế giới của sự đổi mới công nghệ đỉnh cao – nơi thông tin có thể truy cập ngay lập tức và mạng xã hội ngày càng phổ biến.
Những tiến bộ công nghệ này đã có cả tác động tích cực và tiêu cực đối với Thế hệ Z. Mặt tích cực: tìm kiếm thông tin nhanh chóng, cho phép Gen Z-ers trau dồi kiến thức và chủ động trong việc học tập. Mặt khác, thời gian sử dụng đồ công nghệ như smartphone, máy chơi game quá nhiều có thể dẫn đến các kỹ năng xã hội kém phát triển, hay việc dựa dẫm vào mạng xã hội khiến họ dễ bị ảnh hưởng bởi những điều tiêu cực.
2. Khả năng tiếp thu và sáng tạo cao
Được sinh ra và lớn lên trọn vẹn trong thời đại công nghệ, với lợi thế của việc tiếp cận sớm với công nghệ hiện đại và Internet, Gen Z được đánh giá là có khả năng học tập, tiếp thu tốt và có tính sáng tạo cao hơn so với những thế hệ trước. Họ nhanh nhạy trong việc nắm bắt công nghệ mới, dễ dàng chinh phục ngoại ngữ và ham học hỏi. Nếu được hỏi Gen Z là gì trên Facebook, Taimienphi.vn sẽ trả lời rằng Gen Z chính là thế hệ của những người tạo ra xu hướng (trendsetter), thường cho ra đời các “hot trend” lan truyền rộng rãi trên mạng xã hội. Các nền tảng như Instagram, Facebook, TikTok và YouTube đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của Gen Z. Và khả năng sáng tạo của thế hệ Z cũng được thể hiện rõ ở mặt ngôn ngữ. Thật thiếu xót nếu không nhắc đến ngôn ngữ Gen Z. Nếu đọc các bài đăng, status trên mạng xã hội có các “từ lóng” như mlem mlem, lemỏn (chảnh) hay phanh xích lô (tiếng phanh kittt…, nghĩa là kiss) và không hiểu gì, có lẽ bạn nên phổ cập ngôn ngữ mạng ngay hôm nay để tránh trở thành “người tối cổ”.
3. Tiêu dùng thông minh
Thế hệ Z có thể dựa vào sự hiểu biết rộng về công nghệ và mạng xã hội của mình để đưa ra quyết định mua sắm sáng suốt. Tính thực dụng khiến họ luôn khám phá và đánh giá một loạt các lựa chọn trước khi quyết định “chốt” một sản phẩm nào đó. Ngoài ra, họ có nhiều khả năng bị ảnh hưởng bởi các đề xuất của người dùng thực tế hơn là bởi sự xác nhận của người nổi tiếng.
4. Thích nghi và kiên cường
Những người “già nhất” trong thế hệ Gen Z chỉ mới khoảng 25-26 tuổi, tuy nhiên, họ đã phải trải qua các mối đe dọa khủng bố, biến đổi khí hậu, một số cuộc suy thoái kinh tế và thậm chí là đại dịch, điều này đã cho phép họ tăng cường khả năng chống chịu và thích ứng với môi trường bất lợi.
IV – Các thế hệ khác
– The Lost Generation (Thế hệ đã mất): Nhóm người được sinh ra từ năm 1890 – 1915. Đây là thế hệ chịu nhiều đau khổ của chiến tranh.
– The Interbellum Generation (Thế hệ giữa chiến tranh): Nhóm người được sinh ra từ năm 1901 – 1913, quá trẻ để phục vụ quân đội trong Thế Chiến I và quá già để tham gia chiến đấu trong Thế Chiến II.
– The Greatest Generation (Thế hệ vĩ đại nhất): Nhóm người được sinh ra từ năm 1910 – 1924, sinh ra và lớn lên sau Thế Chiến I, trải qua cuộc Đại Suy Thoái (The Great Despression) và Thế Chiến II.
– The Silent Generation (Thế hệ im lặng): Nhóm người được sinh ra từ năm 1925 – 1945, bắt đầu cuộc sống trong một số điều kiện khó khăn nhất, bao gồm cả cuộc Đại Suy Thoái, Sự kiện Dust Bowl, kinh tế và chính trị bất ổn. Hoàn cảnh sinh sống và giáo dục ở thời kỳ này đã khiến nhiều người trong thế hệ này áp dụng cách cư xử thận trọng, tận tâm.
– Baby Boomer Generation (Thế hệ bùng nổ trẻ sơ sinh): Nhóm người được sinh ra từ năm 1946 – 1664. Thời đại của phương tiện truyền thông truyền thống như truyền hình, đài phát thanh, tạp chí và báo chí.
– Gen X (Thế hệ X): Nhóm người được sinh ra từ năm 1965 – 1979. Trải nghiệm giai đoạn phát triển ban đầu của máy tính, cáp truyền hình và Internet.
– Xennials (Thế hệ vi mô): Nhóm người được sinh ra từ năm 1975 – 1985, trải qua sự thay đổi lớn về công nghệ.
– Millennials, Gen Y (Thế hệ Y): Nhóm người được sinh ra từ năm 1980 – 1994, chịu tác động lớn của sự phát triển công nghệ, hiện đang là lực lượng lao động chủ chốt.
– iGen/Gen Z (Thế hệ Z): Nhóm người sinh ra từ năm 1995 – 2012, sinh ra và lớn lên trong thời đại công nghệ hiện đại, chuẩn bị trở thành lực lượng lao động chính.
– Gen Alpha (Thế hệ Alpha): Nhóm người sinh ra từ năm 2013 – 2025. Là thế hệ đầu tiên sẽ hoàn toàn được sinh ra và lớn lên trong thế kỷ 21.
Lưu ý: Thời gian chỉ là gần đúng vì không có định nghĩa tiêu chuẩn cho thời điểm một thế hệ bắt đầu và kết thúc.
https://thuthuat.taimienphi.vn/gen-z-la-gi-the-he-z-la-gi-63230n.aspx
Như vậy, bài viết đã đưa ra lời giải đáp cụ thể cho câu hỏi “Gen Z là gì, Thế hệ Z là gì, thế hệ Z có đặc điểm gì?”. Hy vọng những chia sẻ ở trên có thể giúp bạn phần nào nắm bắt được những thông tin cần biết về thế hệ hiện đang được nhắc tới rộng rãi này.